occitanissima

Trabalhar pus per ganhar de clopinètas
Uèi es question que de trabalhar pus per ganhar pus. Vertat que i'a dins nòstre mièjorn , un fum de monde que palpa realament a pron pèna 1200 euro cada mès(qu'es a quicòm pròche lo salari median dins Occitania). Mantuns còps aquestes trabalhadors se creban mai de quarante cinq oras, amb dels patrons que raisvan de man d'obra asiatica. O dison que lo trabalh es tròp car ... Que caldra baissar lo cost del trabalh...
Aital lo governament va donar a cadun l'astrada de trabalhar pus per ganhar...... lo SMIC!!!
Libertat totala donc.
L'avenir reverta un monde sorne ont l'òme es esclau...
-------------------------------------------------------------------------------------------
A perpaus de l'avenir de l'occitan: veire las conclusions de l'UNESCO. Sens esfòrçs mai importants , totas las lengas de França son condemnadas, e de segur l'occitan.

La caça de la quimèra

Ai perduda la mia guèrra
Blanc de dòl es ma color
Se me ganan la mia tèrra
Mascaran la mia dolor

Pesolhs confles de lor glòria
Quand vèsi los Francimands
Dins lo vent de l'istòria
Que dirèm los Occitans?

Per aparar nòstra lenga
De vièlhs de quatre vingt ans
Pas degun que se sovenga
E nos rauban los enfants

Còps de caps per una pòrta
Los falords a l'espital...
Una chucada pus fòrta,
Per casca lo Sant Grasal...

La caça de la Quimèra
Ren non val l'"electrochòc".
Coma lo mal de la tèrra
Escupissi sang e fuòc...


Jos veire l'estat malastros de las lengas minoratarias de França

langues seriouly endangered

Fany pintra ambe sos dets , dins lo membre denaut que s'arrenguèt , e que la fenèstra dubris grand sus l'ortalharia. Aqui un luòc de silenci emplenat de lum e de flors, ont tròba sas idèas de veire lo monde autrament. D'unes còps , se passan doas oras sens que l'ausiguèsse, coma se las pensadas alisavan la tela, lèugièras talas las patas de las tortoras sus la teulada...


La filha del miralh

Vaqui que lo ser
a pintrat tas pòtas
qu'a tos uèlhs de bruma
s'avança lo ser

Te sabiàs perduda
filha del miralh
quand l'ombra davala
rasis los teulats

Tos sens barbalhòls
d'una ombra promesa
polsavan encara
jol vestit de nuèit

Mas al remolin
de tas cambas longas
la carrièra sorna
s'embriagava


Que me prengue
lèul'anar de ta rauba
al secret estranh
de ta cramba clausa

De Max Lafargua--- De A l'orle del còr

Lofrancimand , ta grelat que siaga , cal que s'abilhe a la mossurenca coma' n parruquièr de vila que va dins un palais rasar lo Mossur o cofar la Madama. Mèmes quand a pas a far qu'ambe de paure monde coma nautres, lo francimand nos diu parlar dins son sicut e non pas dins lo nòstre. Prim-penchenat, còl empesat e levita longa , aital se presenta lo comis d'un bèl magasin davant lo borriaire Baptista que ven crompar 'n estuflòl de dos sòus per son caja-niu.Lo patoès aquo's lo borriaire que demanda l'estuflòl per son darrièr nascut coma demandarià quicòm mai que siès: de julhas , de pindals, de capelinas pels buòus... que sabi iéu... Una seringa per remediar la mairina, se n'avia besonh. E Baptista apèla tot aquò coma aquò s'apèla, sens mai ni mens.Lo brave versificaire Bèulaia, que lo francés apèla Boileau, a dich dins sa lenga çò que vos repeta dins la nòstra:Lo francimand a paòur d'un f... o d'un c....;Lo latin sens cutar z'o dis tot p…

Aici mam' tot va plan. La DDE e l'ostal de la comuna an traçat un shèma director polid, que Mureth coma zo pòd veire a sauput servat sa cara umana...Mas lèu i auria pas cap de DDE pas cap de servicis publics. Tot es per vendre. Gacha ont demòri que te fa coco al passatge.
Sab mam' consi aimi de rimassejar e te doni aquelas floretas , qu'es la prima aici, mèsme se se vei pas cap, levat sus la terrassa del vesin que remedia de longa un paure ramelet de pimparelas, e un traçonèl d'irangèr .
Bon un poton de mai per tu e...escota -me
Quand lo riu cascalèja
Que me mira a la sorga,
D'unes mots occitans bèls
Que lo pipach roge se confle
De son gauch, que de l'uman
s'ausis pus la messorga ,
Sorna e muda de la vanèla,
Que brusis al ras de mon lièch
Me pensi a te maman...
E de las bocas trufarèlas
Pas cap de mots per se brèçar
De paraulas drudas o crudèlas
Qual podria la paur caçar?
D'un geste dòç m'apasimar ,
M'alisar, me portar solaç
Tirar lo lençòl , la flaçada…

Anam faire un trauc dins la nueitper que lo jorn i passe,
diguèt lo vièlh Pagès.
Abans de s'anar jaire
dins un leitde palha e de pluma.
Un vent geliupassava sul Bogés
e la nèu que pòrta
la nèublanquegèt
mai que de costuma.
Pagès cluguèt sos uèlhs
d'aigatgelo chin se calhèt
dins l'estable
e la luna se despolhèt.


Poèma de Joan Maria Petit de Nòstra Dòna dels Espotits.

L'eime d'OC- foguèsse estat escrich en occitan-seria estat lo titol del quasern especial dels Cahiers du Sud, estampat jos l'ocupacion ambe de precaucions d'estil qu'amagavan pas l'esperit deresisténcia de la majoritat dels autors: Joè Bosquet , Renat Nelli, Simona Weil... Lo quasèrn deu èsser lo primièr ensag de definicion de l'occitanitat . Transpausat en tèrmes actuals, podria èsser la revòlta contra los mèstres-pensaires. Simona Weil parla de civilisacion occitana al passat -quicòm que se pòt pas reviscolar - mas la considera coma un apòrt a la reflexion de tota l'umanitat. S 'identifica an aquela civilasacion d' òc, e la podèm considerar coma Occitana d'adopcion , puslèu de causida.
La mesa al primièr plan de la sorga greca e miegterranèa implica , dins lo nondich , una devalorisacion de la sorga nordica. L'oprimit se dèu surestimar, simplament per contunhar d'existir. Om legis:"Res non val la pietat envèrs las patrias mòrt…

L'Occitania es una idèa nòva dins lo monde. Aquesta idèa nòva , que nos pòt permetre d'inventar aici e ara un monde diferent, naseja entre Orient e Occident, entre las montadas dels pòbles de la periferia e la crisi de las societats del centre, entre lo Lugarn e l'estela del Pastre.Vodia aici ajudar a desgatjar la portada d'aquesta idèa nòva , en me plaçant del punt de vista de çò que sonarai lo camin occitan.Per comprene çò que pòt èstre aquel camin , e çò qu'a d'original, d'en primièr cal tornar sus aquela nocion, que sembla far flòri, de societat occitana.Parlar de societat occitana pòt semblar una evidéncia: lo monde vivon de pertot en societat en Occitania. Luòga que lo fach de pausar una societat occitana es quicòm de totalament diferent. L'Occitania es sobent definida coma lo territòri de la lenga d'òc. Mas atal, òm definis pas res mai qu'un airal d'extension , un espandi, e , tot compte fach e rebatut, una abstraccion.
Pasmens çò p…

Un Irlandes que parla sonque angles ven pas anglés, un Basc que parla sonque espanhòl ven pas espanhòl, un Occitan que parla sonque frances ven pas frances , demòra dusca a la mòrt, un Irlandes que parla anglés, un Basc que parla espanhòl, un Occitan de lenga francesa , pas per volontat mas per qu'es aital , genetique?, relacional?, imaginaria?, accent autre per la lenga? arquitectural? pictural ? e que caldra ben encara un bon milierat d'annadas per matar totas las particularitats, que pareis que grèlhan tre lo ventre de la maire.

Los jorns de Mai De Joan Bodon

Tornanlos jorns longs de mai,
Los aucèls cantan de long
Cridarai çò que me plai:
L'amor monta de prigond.
Florisson los albespins,
Sabi totes los camins,
Lo còr se fond coma glaç...

Temordirai a bèl cais,
Tu me tiraràs lo tronc.
Filha de darrièr lo plais,
Nos baisarem tot de long.
Prèta-me lo teu còs lis,
Volontarem un païs
Que serà nòstre solaç...

L'Arbatach , mai de 1970.

« Or, la leçon que cette personne est amenée, comme malgré elle, à tirer de son expérience, c'est que l'homme ne conquiert pas son humanité par la liquidation du passé qui le précède, la répudiation de ses origines ou le dessaisissement de la conscience sensible au profit d'une raison surplombante et toute-puissante. Abstraction faite de son appartenance et de son an crage dans un milieu particulier, l'homme n'est plus rien qu'un homme.»Mas , la leiçon qu’aquela persona es menada , coma malgrat ela, a tirar de la sia experiénça , es que l’òme conquista pas son umanitat per la liquidacion del passat que lo precedis , la renegacionde las sias originas o la pèrda de la consciénça sensibleper la capitada d’una rason tresplombanta e tota poderosa. Abstracion facha de son apertenénça e del sèu ancoratge a un mitan particular , l’òme es pas res pus qu’un òme.

Remarca 1 L’Estat centralisaire aconsidèra l’òme coma un pòrre , l’ òme intercambiable . L’Estat vodrai ara que…

De "La nòva istòria de la literatura occitana" R Lafont et C Anatole
Georges Reboul : nascut de Marselha1901, format pel provençalisme roge de Marin e l’estetisme de Bernard. La sia lenga es la de Gelu. Jamai la plegara devers lo mistralenc. G Reboul es un orator proletarian sortit tot drech del Felibritge obrador.Lo quite S A Peyre reconeguèt l’importancia del Calen , fogal d’animacion interlopa al còr de la ciutat.Es presonièr en Alemanha mas ne’n torna fidèl a la sia morala libertari e laïca.Georges Reboul es un òme quilhat, s’afoguèri del front populari, del surealisme el que proclamava de contunh le drech al benastre per totis , estrambordat perd el brandal del sèu desir. Reboul non foguèt pas jamai sol. Son amic : lo companh de luchar, ambe la femna aimada, ambe l’obrador.A totes , liura la leiçon liuratriça sens orgulh, e sens umiltat. Que l’òme es la per destrigar lo monde a la sia mesura e que tota torçadura dins aquesta prèsa de possession es p…

Solide que J F Brun tornèt de luènh, tant de luènh aprèp d'aver vistalhar un monde òrre onte los medecins , las infirmièras dançavan un balet estranja. Solide que la mòrt arriba doçamenton amb de la musica e de potingas poderosas, levat per l'eròs qu'espiga tot venir de son baiard.
Luònh ... E lo pus bèl es que nos i mèna mai que luènh sens que poguèsse quitar lo libre.
Mantuns còps creseguèri de legir S King. Per exemple pensi al passatge que m'espantèt tant e mai : lo de la scèna onte los infirmièrs butan pauc a pauc los malautas devèrs la mòrt , en caminant amont dels estatges de la clinica, cap a un luòc que reverta un membre de destrigament de las escobilhas, que serian los malautas elses meteis , es a dire los mòrts viudants, es a dire subretot que los vesiam se sarrar de mai en mai de la mòrt , a flor e a mesura del debanament de la passejada sornarosa , mas per los emplegats de la clinica , aquò's pas qu'un trabalh rotinièr, qu'es pas de la res…

Al Rwanda , una setmana, venguèron nos caçar
Après lo dejunar , coma dins una joga;
Manjavan lo matin a la punta d'alba
E venian nos caçar,coma las bestias.
Dins los bosces...
Mas lo pièger es pas de dire.
Parlavon la nòstra lenga.
E pregavan al meteis Diu.
E praqu'ò manjavan,
Davant de venir...
Elses partissian a la caça de nosautres
Lo Tutsi.
E las femnas udolavan;
E los autres cantavan
E las maires pregavan
Davant de jogar del destral
e los enfants cridavan
de la macheta o del baton.
E Diu comptava los mòrts;
Uèi los criminals parlan...
"Amb la destral cal un còp";
Pels adultes
"Amb la macheta cal tres còps"
per las femnas
"Amb un baston , un drèlh que!"
Cal dètz còps per un enfant.
E Diu comptava los còps.
Aquò faguèt que calguèt ....
Per uèch cent milas mòrts,
....... Un miliard de còps de destral , de machetas de bastons.
Non que sabi ieu...
Dis lo criminal que soris a la camera.
"E comptarem pas los còps de pes".
Los òmes son d'enfants .
Cal ben que s'amu…

Quand montèrem l'escalièr te coneissia pas encara
Una cambra sens papièr , la pus freja , la mens cara;
Nos agachèrem un brieu sens gausar clavar la pòrta.
Lo primièr poton crentiu, una braçada pus fòrta...

Ara tot èra permés, la tia cotilha leugièra
E lo meu mantèl espés sus una sola cadièra;
Correjons darrièr lo còl , cambaligas e cordèlas.
Començava l'amor fòl, lo jòc de las parabèlas...

Nuèch defòra , lum dedins , téner lo temps que s'escapa...
Coma dos grums de rasims, doas vilas sus una mapa,
Clavèls negres de dos sens... Perlongar , l'estrementida,
Apariar los nòstres bens. Mas la flor èra culhida.

T'agacharai pas un brieu, la mia man torna pus fòrta;
Un poton per un adieu. Daissarai tustar la pòrta.
Trobarà sus un papièr una mòstra pas tròp cara...
Davalarai l'escalièr. Me penedrai pas encara.

De Joan Bodon

Aital , lo president de la republica ven de volontar que la darrièra letra (de fach l'avant darrièra) del jove resistant communista fusilhat a Chateaubriand, Guy Môquet siague legida als escolans , lo 23 octobre per la dintrada escolaria . Es aital . Es una bona idèa.
Cal pas oblidar totes los que son mòrts per la libertat.
Mas oblidem pas , que tota l'administracion francèsa de l'epòca , s'aliguèt per arrestar 23 personas en majoritat comunista. Que cal senhalar que pas un còp los alemands se son trachats de se mesclar d'aquesta arrestacion. Es donc e sonque lo poder politic francés jos l'occupacion , que se trachèt d'arrestar , de jutjar e de fusilhar aqueles òmes. De que n'en dis los jacobins centralisaires?. Un Estat centralisaire es forcement etnocidaire.
Cal soslinhar tanben que entre los milièrs de fusilhats , torturats deportats, i avia totas las colors politicas e religiosas. E que lo Guy Môquet luchèt tanben per elses.
Alara de que ne&#…

La fotò aici dessus foguèt creada per un jove creador de l'escòla californiana .Es un fotògrafa que monta. Lo que viatja de longa per cercar, e trobar d'imatges, e d'agachs qu'avem pas ,que vesem pas . Aquela fotò foguèt prèsa entre dos viatges , quand venguèt se pausar en çò nòstre, a Sant Geniez d'Olt , entre dos exploracions, se me soveni plan , al Tibet e l'autre al nòrd del Niger. Norbert Fabre me faguèt don d'aquèla fotò remirabla per que retipa tant plan los ostals vièls d'en çò nòstre...Ara Norbert faguèt una espausicion de sos òbras dins lo vilatge de Campanhac dins Avairon. Lo subjèct èra de representar lo monde de Joan Bodon escrivan major del sègle 20 e oblidat del sèu pòble , mas que compta de mai en mai , tant dins lo domèni occitan que dins l'art de l'escritura.Me soi permès d'ajustar a la fotò una mena de comentari que retipa plan , me sembla la situacion del mièjorn. Pertot d'ostals per vendre. Una civilisacion qu'es…

de Justin Besson


Letra prefaciaResponsa a un aimable savent de Bordèus que crei pas a la durada de nostra vièlha lenga ni de nòstras vièlhas cresençasO ! qun plaser m’a fach vòtra letra amarmida,Monsur !- Rasonatz plan ; lo bonür de la vidaSe bonür sai avèm, es de se sovenir.Per ieu- vièlh acabat,-soi encara neni,Soi mainat de diès ans, dròle d’una vintena,E puèi en debolsent, an per an , la centena,Conti d’al brès a duèi , mos passes, un per un.Mas vos, que revelhatz l’òme per li far lum,Que li volètz dubrir, coma’n cèl plen d’estèlas,Lo grand libre enlusit de dautrinas novèlas;Vos que tant caminatz per butar lo progrès,Amic, plan m’estonatz de presar tant bèl prètzLos mases, los paisans, paure monde, pecaire !Que datan de mila ans, o s’en manca pas gaire.La nòstra fe ta plonda e tan fòrta nos disQue per fugir l’infern e monta al paradis,Cal creire al Sauvador nascut dins un estable ;Que tot ço qu’a ‘nsihat sa gleisa es veritable ;Que nos cal confessar, communiar pel pus mensA Pascas,…

MUSICA



Musica: paraulas de Calelhon e musica de ieuvièlh Kromir

Tres menetas pregavan a la procession que li avia aquel dimentge per demandar de plèja. La Flavia , engarrelejant de la camba drecha, disià :" Dieu nos dòna d'aiga ! Dieu nos dòna d'aiga!" La Rosalia que la seguia en garrelejant de camba esquèrra disia:" mesclada ambe de vin!" E la Balbina , en garrelejant de las doas cambas, se trigossavan en diguent: " Mai de vin que d'aiga! mai de vin que d'aiga!"

Dins aqueste libre acabat d'estampar en 1992 edicion federop F.Gardy nos dis lo caminament de solitud de l'escrivan occitan, e mai quicòm de fòrça esmovent, sus la personalisacion de la lenga de cada 'e per cada' poèta occitan...

Aqueste gost necessaria per una escritura doas còps fondatriças- que son èstre coma sa perda - a de segur de veire ambe la dobla apartenéncia linguistica de la poësia occitana. Per dela los fondaments disglossicas , de fach, totas aquelas tapissarias poëticas se desplegan en contrapunt, mai o mens clarament assegurat d'una votz francesa : se sab pas tròp dins quna lenga, segond lo sicut , Nelli escrivia d'en primièr sos poèmas; se sab tanben que Manciet revirèt en francés( se se pòd parlar encara de reviradas) , la majora part de sos grands tèxts, coma Delavoët ( segond de segur una tradicion mistralenca plan enrasigada).
Quand a Marcèla Delpastra , quitèt pas de far se respondre las doas lengas, unes còps al dintre d'una sola …

extrach de Telerama.... convèrsa de J Y Mollier Istòrian:
Fa qualquas annadas , totes pensavon que las bibliotècas èran a mand de clavar. Mas uèi òm ven dins la biblotèca per legir de libres , de jornals, per naviguar sus internet. .... Las enquistas darrièras mostran que mai de 17 millions de personas venon a las bibliotècas. Chiffre en creissença....(Espèr donc)
Lèu se podrem consultar de milliards de donadas.... Las bibliotècas devran de s'adaptar a la novèla demanda. La novèla bibliòteca d'Alexandria que durbiguèt las pòrtas fa cinq ans , foguèt concebuda coma una bibliotèca del sègle XXI. I trovem manuscriches orientals, libres estampats en arabi o en roman , mas tanben maites ordinators...
Deman podrem trabalhar de l'ostal... La darrièra granda bibliòteca virtuala es la de Google, que mantunas bibliotècas americanas e qualquas europencas s'i son juntandas.
J Y Mollier prêcha ambe JN Jeanneney per un moteur de recerca francés, ambe d'escambis entre las "gra…

Histoire, culture et ethnocideL’ethnocide, est-il admis, c’est la suppression des différences culturelles jugées inférieures et mauvaises, c’est la mise en œuvre d’un principe d’identification, d’un projet de réduction de l’Autre au même (l’Indien amazonien supprimé comme Autre et réduit au même comme citoyen brésilien). En d’autres termes, l’ethnocide aboutit à la dissolution du multiple dans l’Un. Qu’en est-il maintenant de l’État? Il est, par essence, la mise en jeu d’une force centripète, laquelle tend, lorsque les circonstances l’exigent, à écraser les forces centrifuges inverses. L’État se veut et se proclame le centre de la société, le tout du corps social, le maître absolu des divers organes de ce corps. On découvre ainsi, au cœur même de la substance de l’État, la puissance agissante de l’Un, la vocation de refus du multiple, la crainte et l’horreur de la différence. À ce niveau formel où nous nous situons actuellement, on constate que la pratique ethnocidai…

Poësia de Max lafarga de Tèrras Mescladas 1986

Titolada Planh per Aishà

Sus lo tapis de nauta lana
Que teissères sul tech del vent
Al fons d'un ser que se debana
Tornàs montar los fials del temps

Temps de l'amor, temps de l'espèra
Roges camins dins de cèls vèrds
Casals prigonds rius a l'aurièra
Bonur que fialères arser.

le 14-08-2007 16:45 | émis par : CSA - Conseil Supérieur de l'Audiovisuelcatégorie : Autorités administratives indépendantesthème : Actualités des médias / Parlement / Culturezone : France Audition devant la Commission des Affaires culturelles du Sénat, le 4 juillet 2007

Exraits principaux

Introduction
M. Jacques Valade, président, a tenu à souligner les liens étroits unissant traditionnellement la commission des affaires culturelles et le Conseil supérieur de l'audiovisuel. Il a rappelé que la commission considérait le CSA comme un partenaire de travail prioritaire et a souhaité le maintien de relations professionnelles cordiales et fructueuses........
Il a précisé que le travail accompli par le Conseil selon les principes fixés par la loi répondait à trois exigences : aller le plus vite possible, éviter la création de fractures géographiques et sociales et mettre les techniques au service des téléspectateurs et de la diversité des programmes.
Il a indiqué que le Conseil souhai…

Aqui avètz un pintradura de la Fany. Aici , dins occitania, se dis Fany per Françesca. Ela que pintra ambe los dèts s'es arengada un endrech sos la teulada. Pintra lo cèl , las nivols e quicòm mai somia de ren e de tot, de la vida que!
Quand i demandèri de me prestar una tela , per que siague mai polit, la me passèt sens reguitnar.
N'i a d'autras encara , de telas, mas sabi pas se las me voldrà prestar, que las aconsidèra coma sos nens.
Alara ieu en escambi, li jogi, mal , un tròç de boçin de merda de musica inacabada qu'ai compausada.
E me disi : diable baste que li agrade!
Aqui l'avètz . (paraulas de Joan Bodon de segur...)

"Trabalhar pus per ganhar de clopinètas
Uèi es question que de trabalhar pus per ganhar pus. Vertat que i'a dins nòstre mièjorn , un fum de monde que palpa realament a pron pèna 1200 euro cada mès(qu'es a quicòm pròche lo salari median dins Occitania). Mantuns còps aquestes trabalhadors se creban mai de quarante cinq oras, amb dels patrons que raisvan de man d'obra asiatica. O dison que lo trabalh es tròp car ... Que caldra baissar lo cost del trabalh...
Aital lo governament va donar a cadun l'astrada de trabalhar pus per ganhar...... lo SMIC!!!
Libertat totala donc.
L'avenir reverta un monde sorne ont l'òme es esclau...
-------------------------------------------------------------------------------------------
A perpaus de l'avenir de l'occitan: veire las conclusions d'estudis savantassa UNESCO e autras.
esfòrçs mai importants , totas las lengas de França son condemnadas, e de segur l'occitan.
---------------------------------------------------…

Fany pintra ambe sos dets , dins lo membre denaut que s'arrenguèt , e que la fenèstra dubris grand sus l'ortalharia. Aqui un luòc de silenci emplenat de lum e de flors, ont tròba sas idèas de veire lo monde autrament. D'unes còps , se passan doas oras sens que l'ausiguèsse, coma se las pensadas alisavan la tela, lèugièras talas las patas de las tortoras sus la teulada...


La filha del miralhVaqui que lo sera pintrat tas pòtasqu'a tos uèlhs de brumas'avança lo serTe sabiàs perdudafilha del miralhquand l'ombra davalarasis los teulatsTos sens barbalhòlsd'una ombra promesapolsavan encarajol vestit de nuèitMas al remolinde tas cambas longasla carrièra sornas'embriagavaQue me prengue lèul'anar de ta raubaal secret estranhde ta cramba clausa

Max Lafargue de A l'òrle del còr